Καρκίνος του δέρματος όλα όσα θέλετε να γνωρίζετε, με απλά λ...

Ο καρκίνος του δέρματος είναι ίσως ο πιο αντιμετωπίσιμος καρκίνος που μπορεί να πάθει κάποιος, δεδομένου ότι είναι ορατός και επιτρέπει την έγκαιρη διάγνωση, πριν δημιουργηθούν μεταστάσεις, ενώ μια απλή αφαίρεση οδηγεί σε πλήρη ίαση στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων. Απαραίτητες προϋποθέσεις: να είμαστε ενήμεροι, να αυτό-ελεγχόμαστε τακτικά, να επισκεφθούμε δερματολόγο αμέσως μόλις εντοπίσουμε κάτι ανησυχητικό. 

Ποια είναι τα σημάδια που θα πρέπει να με ανησυχήσουν?

Κάθε μεταβολή στο δέρμα σας, και ειδικότερα στις ελιές σας, πρέπει να ελέγχεται σχολαστικά, παρατηρώντας για τις ενδείξεις που συνοψίζονται διεθνώς με τα αρχικά ABCDE:

• Α (Asymmetry): Ασυμμετρία της ελιάς ή της αλλοίωσης του δέρματος, δηλαδή οι δύο πλευρές να είναι διαφορετικές
• Β (Border): Ακανόνιστα όρια της ελιάς ή της αλλοίωσης
• C (Color): Αλλαγή στο χρώμα ή ύπαρξη διαφορετικών αποχρώσεων στην ελιά ή την αλλοίωση
• D (Diameter): Διάμετρος μεγαλύτερη των 6 χιλιοστών (γόμα μολυβιού)

E (Evolving): Εξέλιξη, αλλαγή του αρχικού μεγέθους, χρώματος ή υφής, ανύψωση (φούσκωμα) Εφόσον, λοιπόν, παρατηρήσετε οποιοδήποτε σημάδι, ελιά, εξάνθημα, κηλίδα ή εξόγκωμα, νέο ή παλιό, που αλλάζει μέγεθος, σχήμα ή χρώμα, προξενεί φαγούρα, είναι ευαίσθητο, πονάει ή αιμορραγεί, ή είναι σκληρό, λείο, γυαλιστερό, ωχρό ή δημιουργεί κρούστα, πρέπει να επισκεφθείτε άμεσα έμπειρο δερματολόγο, για να αξιολογήσει την εικόνα.

Πότε κινδυνεύω περισσότερο να αναπτύξω καρκίνο του δέρματος?

Μπορεί να κινδυνεύετε περισσότερο εάν:

• εκτίθεστε συχνά ή έχετε εκτεθεί αρκετά στον ήλιο στο παρελθόν, και ιδιαίτερα κατά την παιδική ηλικία
• έχετε πάθει στο παρελθόν έγκαυμα από τον ήλιο
• κάνετε τακτικά σολάριουμ
• έχετε ανοιχτόχρωμο δέρμα, φακίδες ή ανοιχτόχρωμα μάτια
• έχετε οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του δέρματος, ειδικά μελανώματος
• εργάζεστε κοντά σε πίσσα, αρσενικό, κατράμι ή παραφίνη
• έχετε μια μεγάλη ουλή ή έγκαυμα
• είστε άνω των 60 ετών
• παίρνετε φάρμακα που καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα

Η ύπαρξη κάποιων από τους παραπάνω παράγοντες δε σημαίνει ότι απαραίτητα θα αναπτύξετε καρκίνο κάποια στιγμή, και, αντίθετα, η απουσία τους δε σημαίνει ότι δεν κινδυνεύετε. Η αυτό-εξέταση και η επίσκεψη σε δερματολόγο είναι ο μόνος σίγουρος τρόπος για να προλάβετε δυσάρεστες καταστάσεις.

Μπορώ να κάνω κάτι για να προστατευτώ από τον καρκίνο του δέρματος?

Ο καλύτερος τρόπος για να μειώσετε τις πιθανότητες να προσβληθείτε είναι να περιορίσετε την έκθεση του δέρματός σας στον ήλιο, ειδικά τις μεσημεριανές ώρες (10.00 π.μ. έως 16.00 μ.μ.), που η ηλιακή ακτινοβολία είναι πιο έντονη. Καθώς η χώρα μας είναι ιδιαίτερα ηλιόλουστη, η προστασία από τον ήλιο δεν πρέπει να περιορίζεται στην καλοκαιρινή περίοδο, αλλά καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Ειδικά αν η εργασία σας είναι εξωτερική και σας εκθέτει στον ήλιο καθημερινά, φροντίστε να:

• χρησιμοποιείτε καθημερινά αντιηλιακή κρέμα με δείκτη προστασίας 30 και άνω σε όλα τα σημεία που εκτίθενται (πρόσωπο, χέρια κλπ.). Ανανεώνετε κάθε 2 ώρες. Αν ανήκετε στις πιο ευαίσθητες ομάδες, χρησιμοποιήστε δείκτη προστασίας 50+.
• καλύπτετε επαρκώς τα χέρια και τα πόδια σας με μακριά μανίκια, παντελόνια ή φούστες, και το κεφάλι σας με καπέλο.
• αποφεύγετε να στέκεστε κάτω από τον ήλιο και αναζητήστε σκιά, όπου είναι δυνατόν.
• προστατεύετε τα παιδιά, αποφεύγοντας εντελώς την έκθεσή τους στον ήλιο όταν είναι κάτω των 6 μηνών, και χρησιμοποιώντας αντιηλιακές κρέμες με δείκτη άνω του 50 σε κάθε περίπτωση.

Τα παραπάνω δε σημαίνουν ότι ο ήλιος πρέπει να αντιμετωπίζεται ως εχθρός, αφού η καθημερινή έκθεση στην ήλιο είναι απαραίτητη για την παραγωγή βιταμίνης D, της οποίας η έλλειψη μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την εμφάνιση κατάθλιψης, τη χρόνια κόπωση, εμφάνιση σακχαρώδη διαβήτη, καρδιακών νοσημάτων και κακή ανάπτυξη, αδυναμία ή πόνο στα οστά. Ωστόσο, η απαραίτητη βιταμίνη D που μας κρατά υγιείς, παράγεται με 10 – 30 λεπτά καθημερινής έκθεσης στον ήλιο, τις ώρες που η ηλιακή ακτινοβολία δεν είναι έντονη.

Έχω καρκίνο του δέρματος. Και τώρα?

Καταρχήν, μην πανικοβληθείτε! Σχεδόν όλοι οι καρκίνοι του δέρματος θεραπεύονται, εφόσον διαγνωστούν έγκαιρα. Η επέμβαση είναι συνήθως σύντομη και ανώδυνη, και γίνεται με τοπική αναισθησία. Ένα δείγμα αποστέλλεται για βιοψία, και σε λίγες εργάσιμες ημέρες θα έχετε την οριστική διάγνωση που επιβεβαιώνει ότι ο καρκίνος έχει αφαιρεθεί πλήρως. Εάν πρόκειται για καρκίνο που έχει εισχωρήσει σε βάθος, αφαιρείται και μια περιοχή υγιούς δέρματος γύρω από αυτόν, καθώς και οι γύρω λεμφαδένες αν κριθεί απαραίτητο. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να χρησιμοποιηθούν και άλλες μορφές θεραπείας, όπως ακτινοβολία, ανοσοθεραπεία, χημειοθεραπεία ή συνδυασμός θεραπειών. Στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων, πάντως, δε χρειάζονται επιπλέον παρεμβάσεις ή θεραπείες σαν αυτές. Η παρακολούθηση για τυχόν περαιτέρω προβλήματα ή επανεμφάνιση αλλοιώσεων είναι απαραίτητη και γίνεται σε συνεργασία με το δερματολόγο σας. Η έγκαιρη ανίχνευση οποιωνδήποτε προβλημάτων είναι άλλωστε το πρώτο και βασικότερο βήμα για μια πλήρη θεραπεία.Υπάρχουν διαφορετικοί τύποι καρκίνου του δέρματος? Ναι. Οι δύο πιο συνήθεις καρκίνοι του δέρματος είναι το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα και το ακανθοκυτταρικό. Αυτοί οι καρκίνοι του δέρματος μπορεί να αναπτυχθούν γρήγορα ή αργά ανάλογα με τον τύπο και σπάνια μεταδίδονται σε άλλα μέλη του σώματος. Συνήθως εμφανίζονται σε μέρη του σώματος που είναι εκτεθειμένα στον ήλιο, όπως το πρόσωπο, ο λαιμός και τα χέρια.Το μελάνωμα είναι ο τρίτος τύπος καρκίνου του δέρματος. Εάν και ευθύνεται μόνο για το 5% των καρκίνων του δέρματος, είναι ο πλέον σοβαρός γιατί είναι πολύ πιθανόν να εισβάλλει στον υγιή ιστό και να δημιουργήσει μεταστάσεις σε άλλα όργανα.Διαβάστε περισσότερα για τους τύπους καρκίνων του δέρματος* Το άρθρο έχει ενημερωτικό χαρακτήρα και δεν υποκαθιστά την απαιτούμενη εξέταση και διάγνωση από ειδικό δερματολόγο.